P I L G R I M S P L A Z A want Erasmus zei het zo mooi in zijn Lof der Zotheid
Pelgrimspad
Deze foto's zijn van de (her-)plaatsing in het voorjaar van 2006 van twee (een oud en een nieuw) ANWB-informatieborden op het Pelgrimspad aan de 'Poort van Europa' bij de Belgische grens te Withuis (Eijsden). De tekst van het kleine bord licht een en ander toe. Zie www.pelgrimspaden.nl voor een mogelijk antwoord op de vraag waarom door de jaren heen miljoenen pelgrims hun Pelgrimspad naar Santiago de Compostela volgden. De foto rechts memoreert de intocht op 12-9-44 van het Amerikaanse leger in het buurdorp Mesch (Eijsden) toen de feitelijke bevrijding van ons land begon. Eijsden is een magische plek met een rijke historie. Het Hannibalspiel gaat ook over wat daar in de 2e wereldoorlog gebeurde.
Op de losliggende ansichtkaart linksonder in het opengeslagen boek staat rechts het voormalige grenskantoor waaraan het oude bord vroeger hing. Links er tegenover het grensrestaurant en op de foto's hieronder de huidige situatie.
Op-art?
Let op het prachtige verband in het metselwerk, met het (onbedoelde?) op-art-effect. Dit metselwerk is uitgevoerd in kruisverband. Het wordt op zeer authentieke wijze beschreven in het HTS bouwkunde leerboek van Jellema deel 1 van Uitgeverij Waltman te Delft, waaruit een bevriende oud-metselaar me informeerde. Zie ook pagina 3 op www.monumentenzorg.nl/download/info_r&b/rdmz_info over Vlaams verband en www.mathys-bvba.be/bouwinfo/kruisverband.htm over kruisverband. Daarover wordt verder verklaard: 'Metselverband dat is afgeleid van staand verband. De strekkenlagen zijn per laag een kop (in Engeland) of een halve steen (in Nederland) ten opzichte van de vorige strekkenlaag verschoven zodat de strekken om de andere laag boven elkaar liggen. Dit wordt in Duitsland Vlaams verband en in Engeland St Andrew's of Dutch verband genoemd. Zie de tekening rechts.' Vlaams kruisverband is een variant op Vlaams verband waarbij in elke tweede laag alle strekken worden vervangen door koppen. De op de foto zichtbare grote diagonale ‘vegen’ over de hele muur zijn een (onbedoeld?) optisch effect, dat op tv soms ook te zien is in kleding met te kleine patronen. Omdat de tekening niet overeenkomt met het metselverband van het oude grenskantoor ben ik nog eens verder gaan vragen. Een bevriende metselaar in het noorden sprak van een Noors of kruisverband als rijen alleen maar kopse kanten (koppen) en rijen alleen maar lange kanten (strekken) elkaar afwissen en de koppen recht boven elkaar staan. Kennelijk hangt het af van waar je woont hoe je het noemt. En zo ontdekte ik dat de gevel van mijn huis ook in kruisverband is opgezet, al zijn daarvan de vlakken te klein (zie de eerste foto linksboven) om het genoemde optische effect te zien, zoals wel op de originele foto (links) op http://www.erfgoedhuis-zh.nl/55/?s55p69. Zie ook http://www.xs4all.nl/~desnor/bouwtechniek/pag.%20metselen/uu.rollagen..htm waar het gezochte verband onder 'Vlechtingen' zijdelings wel wordt getoond (foto rechts) maar verder niet wordt benoemd of beschreven. Het raadsel is dus nog niet helemaal opgelost; wie weet meer?
De mensen op de foto's zijn de huidige bewoners (familie Van Zutphen) en drie Mentoren van het Ledenhulpkorps van de ANWB, die eendrachtig het grote oude houten informatiepaneel ter plekke restaureerden en samen met het nieuwe kleine kunststof bord ophingen. Heel veel dank aan alle betrokkenen!
Het was een mooie en historische dag die de hoop voedt dat het Pelgrimspad ten gerieve van de pelgrims naar Santiago de Compostela ooit weer door deze vroegere 'Poort van Europa' gaat lopen. Click svp op de foto van het kleine bord voor toelichting. Zie http://dissertations.ub.rug.nl/FILES/faculties/arts/1994
over het Hannibalspiel, waarin ook het Englandspiel wordt genoemd; zie ook http://kustpelgrimspad.blogspot.com. ●e●
Alle Pilgrimsplaza adressen
staan hieronder in Comment 1.
Alle © rechten voorbehouden.